اجمالی/ ظریف در نشست علمی بررسی مذاکرات هسته‌ای:
خودباوری اساسی‌ترین منبع قدرت ما در جهان است
وزیر امور خارجه کشورمان گفت: یکی از اساسی‌ترین منابع قدرت ما در جهان در حال گذار کنونی، خودباوری است.
خودباوری اساسی‌ترین منبع قدرت ما در جهان است
به گزارش خبرنگار مهر، محمد جواد ظریف در نشست علمی مذاکرات هسته‌ای و علوم سیاسی در ایران که صبح امروز در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، ضمن تبریک دهه کرامت و روز پزشک، گفت: در جهان امروز که مهمترین خاصیت آن در حال گذار بودن است، علم نقشی بی‌بدیل در ساختن آینده دارد.
وی افزود: دانشمندان روابط بین‌الملل دو وظیفه اساسی دارند که یکی شناخت و فهم درست واقعیات است و دیگری ساختن آینده‌ای مبتنی بر اراده معطوف به صلح، پیشرفت و همزیستی است.
وزیر امور خارجه ادامه داد: نیاز است که این دو وظیفه روابط بین‌الملل با هم دنبال شود و وظیفه دانشمندان علوم سیاسی و روابط بین‌الملل صرفاً تکرار تئوری‌های جهان سلطه نیست.
ظریف با بیان اینکه صرفاً با تکرار این تئوری‌ها ما نمی‌توانیم واقعیات را بشناسیم، افزود: این تئوری‌ها نتوانسته‌اند روابط بین‌الملل را به خوبی پیش‌بینی کنند و برخلاف ادعای خودشان، صلح و امنیت پایدار را ایجاد کنند و هیچ‌کس نمی‌گوید که من به دنبال جنگ هستم و هیچ‌کدام از تئوریسین‌ها ادعا نمی‌کنند که طرفدار جنگ هستند.
وی خاطرنشان کرد: آنها مبانی‌ای را پایه‌گذاری می‌گذارند که ناگزیر به جنگ است و نیاز است که چشم‌هایشان را بشوییم و به دنیا با نگرشی دیگر نگاه کنیم و من فکر می‌کنم این یکی از مهمترین دستاوردهای انقلاب شکوهمند ایران است که به ما اجازه داد فکر کرده و بی اندیشیم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: یکی از اساسی‌ترین منابع قدرت ما در جهان در حال گذار کنونی همین توان اندیشیدن است و اگر ما از این منظر به علم سیاست و روابط بین‌الملل نگاه کنیم، مشاهده خواهیم کرد که در جهان کنونی این علم یک وظیفه آینده‌سازی دارد و باید یک نگرش جدید ارائه کند.
ظریف با بیان اینکه اکثر کشورهایی که حرفی برای گفتن دارند، تصویر مشخصی از آینده ندارند، گفت: بعضاً مطالعات پرهزینه‌ای صورت می‌گیرد و سعی می‌کنند آینده را در سال ۲۰۲۵ یا ۲۰۵۰ پیش‌بینی کنند و این میزان هزینه درست نیست.
وی تصریح کرد: در کنار آینده‌پژوهی باید به آینده‌سازی نیز فکر کنیم و نگاهی مبتنی بر اهداف و منافع داشته باشیم.
وزیر امور خارجه افزود: ما نیاز داریم در روابط بین‌الملل و علوم سیاسی با چنین نگرشی به آینده نگاه کنیم و از این منظر آینده را ببینیم؛ وظیفه ما شناخت جهان است.
ظریف ادامه داد: بعد از فروپاشی جهان دوقطبی هنوز نظام جدیدی جایگزین آن نشده است که شناخته شده باشد و چارچوب مشخصی نیز داشته باشد. همچنین پس از فروپاشی نظام دوقطبی، برخی با تحکّم سعی کردند یک نظم نوین جهانی را ارائه کنند و می‌خواستند بر اساس آن نظم، الزامات جدیدی را ارائه کنند که این نظم نوین جهانی چه بسا دوره‌های زیادی طول می‌کشد و این فهم ناصحیح، ناملایماتی را در جهان حاکم کرد.
وی افزود: آمریکایی‌ها می‌دانستند که این وضعیت به خودی خود یک وضعیت سیال است و چه بسا اقدامات نظامی دیگری در این دوران انجام می‌شد و در دوران گذار در روابط بین‌الملل همواره دیده‌ایم که قدرت‌های جدیدی سر کار آمده‌اند و به خاطر همین اشتباه محاسباتی، اتفاقات زیادی افتاده است.
وزیر امور خارجه در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: در این شرایط سیال جهانی که پیش‌بینی در آن حساس و دقیق می‌شود و نیازمند به تخصص و مهارت ویژه آکادمیک و میدانی دارد، یکی از وجوه اساسی آن، تعدد بازیگران و تکثر منابع قدرت نیز است، نقش علوم سیاسی و روابط بین‌الملل مشخص می‌شود.
ظریف با بیان اینکه امروز دیگر بازیگران جهانی تنها بازیگران دولتی و دو بازیگر اصلی دوران جنگ سرد نیستند، گفت: این وضعیت امروز شکست خورده است و نه تنها دیگر آن دو بازیگر اصلی جنگ سرد مطرح نیستند، بلکه دیگر حتی دولت‌ها نیز بازیگران اصلی نظام بین‌الملل نیستند و دولت‌ها نیز انحصار بازیگری را از دست داده‌اند و تعداد متعددی از سایر بازیگران وارد این بازی شده‌اند و اگر بر اساس محاسبات جنگ سرد امروز تصمیم گرفته شود، محاسبات غلط از آب درمی‌آید.
وی ادامه داد: قطعنامه‌های ۱۷۳۷، ۱۷۴۷، ۱۸۰۳، ۱۸۳۵ و ۱۹۲۶ نشان‌دهنده اشتباه در مبنای محاسبات است، زیرا در زمان دوقطبی، تحولات جهان تفاوت می‌کرد. لذا ناگزیریم شرایط بین‌المللی را درک کنیم.
وزیر امور خارجه افزود: بازیگران امروز از حوزه‌های مختلف مثل امنیت‌ساز و امنیت‌زدای غیرحکومتی از القاعده گرفته تا داعش و گروه‌های امنیت‌ساز مثل حزب‌الله در بازیگری جدید روابط بین‌الملل نقش دارد.
ظریف با اشاره به تنوع در ابزار قدرت ادامه داد: منابع قدرت یک زمانی قدرت نظامی بود، اما بعد دولت‌ها مجبور شدند که بپذیرند در کنار قدرت نظامی، قدرت اقتصادی و فرهنگی را نیز وارد کنند و دیپلماسی زمانی تنها بین قدرت‌ها و دولت‌ها بود، اما امروز متفاوت شده است.
ادامه دارد....
